تدابیر طب ایرانی برای فصل پاییز

مزاج فصل پاییز سرد و خشک است.

به همین جهت احتمال غلبه سردی وخشكي و بیماری‌های مرتبط با سودا در فصل پاییز زیادتر از بقیه فصول است.

بنابراین توصیه می‌شود در فصل پائیز از خوراکی های با طبع گرم و تر مانند: مویز، خرمای رطب، انجیر، شیره انگور، زیتون و غذاهای آبگوشتی (خصوصا جوجه محلی و یا گوسفند) بیشتر استفاده شود.

نکته:با توجه به طبع سرد و خشک فصل پاییز ،می‌توان گفت این فصل در تضاد با افرادی با مزاج سرد و خشک و به خصوص در تضاد با افراد سالمند است.به همین جهت این افراد باید بیش از سایرین این تدابیر را رعایت کنند تا دچار بیماری نشوند.

برخی از این تدابیر به شرح زیر می باشند:

1- از زیاده روی در فعالیت جنسی پرهیز شود.

2- از نوشیدن آب و مایعات سرد، خوابیدن در مکانهای سرد و بدون رو انداز مناسب و همچنین استحمام بیش از حد پرهیز شود.

3- مصرف مواد غذایی زیر را تا حد امکان باید کاهش داد:

گوشت گاو، عدس،قارچ، ترشیجات به خصوص سرکه و آبغوره ، چای سیاه، قهوه، ته دیگ، نوشابه،انواع فست فود شامل سوسیس و کالباس، نمک زیاد، سرخ کردنیها، تخم مرغ، شکلات، قند و شکر، مواد غذایی کنسرو شده 

در عوض مصرف غذاهای گرم و تر از قبیل گوشت بره یا جوجه محلی، سیب درختی، انار شیرین، خرمالو و گلابی رسیده و شیرین توصیه می شود. 

4- همچنین ماساژ و نرم و مرطوب نگهداشتن پوست با روغن بنفشه ، روغن تخم کدو و یا روغن زیتون نیز توصیه میشود. استشمام عطرهای گرم و خوشبو مثل گل محمدی، نسترن،مریم، یاس نیز از دیگر توصیه های دلنشین این فصل است.

 5- توصیه میشود همه افراد به خصوص سالمندان متناسب با سردی هوا لباس پوشیده و بدن خود را گرم نگه دارند و به خصوص از نظر سردی ابتدا و انتهای روز( اول صبح و شبها) بدن خود را با پوشیدن لباسهای مناسب محافظت کنند. به ویژه پوشانیدن سر و پاها با پوشش مناسب بسیار مهم است(جوراب ترجیحا پشمی و کلاه گرم)

نکته : اگر در فصل پاییز تمهیدات غذایی و سایر موارد ذکر شده رعایت نشود،بیماری هایی مانند مشکلات پوستی (خشکی و خارش پوست، مو، ناخن، اگزما، پسوریازیس و.. ) ، مشکلات تنفسی (آلرژی، سرفه خشک و..) ، مشکلات عصبی( وسواس، افسرگی،دردهای عصبی و…)ایجاد خواهند شد.

دکتر شیرین مهدوی
پزشک و مدرس گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی
عضو انجمن علمی طب سنتی ایران